Wymiana barterowa to unowocześniona forma zamiany towarów lub usług między dwoma podmiotami. Nie jest to współczesny wymysł, lecz forma rozliczenia, która znana była na długo przed pojawieniem się pieniądza. Na czym polega wymiana barterowa, kto z niej może skorzystać oraz czy podlega opodatkowaniu? Sprawdźmy.
Wymiana barterowa definicja
Barter – wymiana bezgotówkowa, czyli wzajemna wymiana towarów (bądź usług) na inne towary (bądź usługi) pomiędzy stronami transakcji. Strony uzgadniają wartość towarów lub usług i dążą do tego, żeby bilans był zerowy.
Barter wykorzystywany jest w wymianie handlowej w celu obejścia restrykcji walutowych lub z państwami cierpiącymi na brak zasobów walut wymienialnych.
Tyle definicja. Wymiana barterowa to transakcja bezgotówkowa, gdzie zarówno sprzedawca jak i odbiorca “grają” podwójną rolę. Przedmiotem wymiany jest najczęściej produkt, jednak zdarza się także usługa. Może to być wymiana produkt za produkt, produkt za usługę, ale też usługa za usługę. Wartość obu przedmiotów wymiany, niezależnie od tego czy jest to produkt czy usługa, powinna być zbliżona.
Aby wymiana, mogła być sklasyfikowana jako wymiana barterowa, konieczna jest jej forma bezgotówkowa. Nie będzie wymianą barterową transakcja, która wymaga uiszczenia opłaty części wartości produktu lub usługi.
Kto może skorzystać z wymiany barterowej?
Wymiana barterowa to korzystna forma zapłaty, szczególnie dla firm, które dopiero wchodzą na rynek, które nie posiadają budżetu na reklamę. Wówczas mogą wymienić się produktami lub usługami, które oferują w zamian za reklamę swojej firmy.
Wymiana barterowa jest bardzo popularna wśród influencerów. Oferują oni wypracowane zasięgi w social mediach w zamian za możliwość otrzymania produktów danej firmy lub skorzystania z jej usług. Zazwyczaj firma przesyła określone produkty lub świadczy daną usługę na rzecz influencera, który w zamian umieszcza zdjęcie produktu, recenzję o nim, czy relację, na swoim kanale w social media z oznaczeniem sponsora, czyli firmy/marki będącej drugą stroną wymiany.
Wymiana barterowa stosowana jest też przez blogerów, youtuberów oraz celebrytów, którzy dzięki swej popularności, stanowią doskonałą opcję promowania danej marki. Dobór odpowiedniej formy przekazu oraz konkretnej osoby do współpracy zależy od wielu czynników. Ważne by umiejętnie dopasować tematykę promotora do branży z którą powiązany jest produkt, by korzyść dla obu stron była jak największa.
Nie ma bowiem sensu reklama wędki na instagramie kucharza czy blogu parentingowym.
Zakładając, że wartość wymiany barterowej powinna być zbliżona, można domniemywać, że im droższy produkt lub usługa, tym ranga influencera jest bardziej znacząca. Niemniej nie każdy influencer, blogger czy celebryta zgadza się na wymianę w ramach barteru, zwykle ci najbardziej popularni, nie korzystają z tego typu formy rozliczenia.
Jak regulować wymianę barterową?
Wymiana barterowa może być uregulowana umową barterową. Umowa barterowa pozwala na sformalizowanie transakcji chociaż nie wymaga zachowania jakiejś konkretnej formy zapisu. Umowy barterowej nie reguluje zapis w kodeksie cywilnym. Zbliżona jest jednak do umowy zamiany, która dotyczy jedynie do przeniesienia własności rzeczy.
Optymalnie jeśli będzie miała formę piesmną i zawierała:
- strony wymiany
- datę zawarcia umowy
- ramy czasowe obejmujące przedmiot umowy (przekazanie produktu/usługi oraz np. publikację treści na blogu, zdjęć na instagramie itp.)
- szczegółowego przedmiot wymiany
- wartość wymiany
Podatek dochodowy i VAT przy wymianie barterowej
O ile zapisanie umowy barterowej nie jest koniecznością, to już opodatkowanie podatkiem dochodowym wymiany tak. Przedmiot wymiany jest sklasyfikowany jako korzyść majątkowa, dlatego wymaga uregulowania i rozliczenia z urzędem skarbowym.
Wartość barteru zaliczana jest do przychodu firmy, którą należy udokumentować na fakturze.
Najprostszym sposobem rozliczenia jest transakcja wymienna na podstawie faktur o zbliżonej umownej kwocie na dokumencie. W takiej sytuacji przychód zredukuje się z poniesionym kosztem, co wpłynie na zminimalizowanie kwoty podatku dochodowego należnego do zapłacenia.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega każda odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Wymiana barterowa objęta jest obowiązkiem uiszczenia podatku VAT, dotyczy podmiotów będących płatnikami VAT.
Wymiana barterowa to bardzo ciekawa alternatywa promowania i reklamy, szczególnie jeżeli firma jest na początku drogi promowania produktu czy usługi. Zwykle posiada ona zasób ilościowy produktów, a dzięki wymianie barterowej może przysłowiowym tanim kosztem uzyskać wiele profitów reklamowych. Druga strona wymiany, ma możliwość nieodpłatnego otrzymania produktu ub usługi, co wpływa na obopólne zadowolenie i korzyść obu stron.